چاپ کتاب تخصصی : چاپ کتاب برای اهداف گوناگونی صورت می‌گیرد. اکثر کتاب‌های دانشگاهی و تخصصی به‌منظور ارتقا رزومه شغلی یا علمی فرد به چاپ می‌رسند و درصد کمی از این افراد با اهداف مالی کتاب خود را چاپ می‌کنند.
کتابی ارزش و اعتبار دارد که با مجوز معتبر انتشار یابد. به همین علت ناشر وظیفه دارد تمامی مراحل اخذ مجوز را طی کند و سپس کتاب را چاپ کرده و به شما تحویل دهد. اخذ فیپا یا شناسنامه کتاب، شماره شابک، مجوز وزارت ارشاد و مجوز اعلام وصول مراحل لازم برای چاپ یک کتاب با مجوز رسمی است. در بیشتر مواقع این پروسه بین ۱ تا ۳ ماه طول خواهد کشید. در این حین مراحل صفحه‌آرایی، نمونه‌خوانی، طراحی جلد و… نیز به ترتیب انجام خواهند شد، تا سرانجام کتاب چاپ‌شده در تیراژ دلخواه در اختیار نویسنده قرار گیرد.
یکی از سوالات رایج برای نویسندگان تازه کار این است که آیا تمام کتاب ها یک روند را طی می کنند؟ آیا چاپ کتاب تخصصی روندی متفاوت با کتاب های داستانی دارد؟ پاسخ این سوالات منفی است. یک کتاب جدا از ژانر و موضوعی که دارد، باید یک سری مراحل مشخص را طی کرده و به صورت رسمی و قانونی به چاپ رسیده و منتشر شود.
نحوه چاپ کتاب تخصصی
اگر هدف شما چاپ کتاب تخصصی است، باید در زمینه تخصصی خود اقدام به نگارش کتاب کنید. هرگز بدون داشتن دانش و اطلاعات کافی اقدام به نوشتن یک کتاب تخصصی و آموزشی نکنید. زیرا شما در برابر تمام خوانندگان خود مسئول هستید و نباید اطلاعات بی پایه و اساس به خورد آن ها دهید. برای مثال اگر در آموزش یک نرم افزار یا زبان تخصص کافی دارید و یا در یکی از مباحث رشته تحصیلی خود حرفی برای گفتن دارید، می توانید در این زمینه ها اقدام به چاپ کتاب کنید. نگارش کتاب های تخصصی معتبر ممکن است چندین سال به طول انجامد.
مراحل چاپ کتاب با موضوعات مختلف
در اصل این موضوعات کتاب های مختلف هستند که آن ها را از یکدیگر متمایز می کند. در غیر این صورت نحوه چاپ آن ها هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارد. یک کتاب با هر موضوع باید یک سری مراحل را طی کرده و به چاپ برسد. در درجه اول نویسنده کتاب را نگارش کرده و آن را در اختیار انتشارات قرار می دهد. کتاب توسط ویراستار از لحاظ نگارشی و فنی ویرایش شده و سپس صفحه بندی می شود. در درجه بعدی نوبت به اخذ شماره شابک و فیپا می رسد. شماره شابک یک کد ۱۳ رقمی است که از طرف خانه کتاب به کتاب های در انتظار چاپ تعلق می گیرد. این شماره برای هر کتاب به صورت منحصر بفرد استفاده می شود. فیپا نیز همان شناسنامه کتاب است که مشخصات کتاب و نویسنده در آن درج شده است. اخذ فیپا از کتابخانه ملی نهایتا ۲۰ روز به طول می انجامد.
در قدم بعدی طراحی جلد کتاب انجام شده و چند جلد از آن به چاپ می رسد. سپس کتاب برای دریافت مجوز وزارت ارشاد به این وزارتخانه ارسال شده و مدتی در انتظار کسب مجوز می ماند. مدت زمان اخذ مجوز با توجه به موضوع کتاب از چند روز تا چند ماه طول می کشد. پس از اخذ مجوز، کتاب در تیراژ دلخواه به چاپ رسیده و مجددا برای وزارت ارشاد ارسال می شود تا این وزارتخانه اطمینان پیدا کند انتشارات همان نسخه دارای مجوز را به چاپ رسانده است.
انواع روش های چاپ کتاب
انواع مختلفی از روش های چاپ کتاب وجود دارد که هر کدام ویژگی ها و مزایای خاص خود را دارند. برخی از رایج ترین روش های چاپ کتاب عبارتند از:
چاپ افست: چاپ افست، یک روش چاپ است که در آن تصویر مورد نظر بر روی یک پلات فلزی منتقل می شود که به آن زینک نیز گفته می شود. و سپس مطلب مورد نظر از طریق پلات با استفاده از مرکب روی کاغذ چاپ می شود. چاپ افست، مزایای مختلفی دارد که از جمله می توان به کیفیت بالای چاپ و چاپ تصاویر با کیفیت بالا و جزئیات دقیق اشاره کرد. در چاپ افست با سرعت بالا می توان مطالب را چاپ نمود و همچنین از چاپ افست برای چاپ کتاب در تیراژ بالا استفاده می شود.
چاپ دیجیتال: یک روش چاپ بدون نیاز به پلات و بدون نیاز به آماده سازی قبلی است که در آن تصویر مورد نظر مستقیماً از کامپیوتر به دستگاه چاپ منتقل می شود. چاپ دیجیتال، مزایای مختلفی دارد، از جمله:سرعت بالای چاپ، قابلیت چاپ در تیراژ محدود، انعطاف پذیری و قابلیت ویرایش در چاپ و کیفیت بالا در چاپ تصاویر و مطالب .از چاپ دیجیتال می توان برای چاپ کتب دانشگاهی، کودکان و کتاب های تخصصی استفاده نمود.
چاپ لترپرس: یک روش چاپ قدیمی است که هنوز هم برای چاپ برخی از کتاب ها استفاده می شود. در این روش، تصویر مورد نظر بر روی یک سیلندر فلزی حک می شود و سپس تصاویر و مطالب توسط سیلندر با استفاده از مرکب روی کاغذ چاپ می شود. از جمله مزایای چاپ لترپرس می توان به ثبت تصاویر با کیفیت بالا، دوام و ماندگاری، چاپ جزئیات به صورت دقیق اشاره نمود. از این روش چاپ برای چاپ کتاب هایی با تیراژ کم مانند کتب نفیس، هنری و تبلیغاتی استفاده می شود.
چاپ سیلک اسکرین: یک روش چاپ دستی است که برای چاپ تصاویر و طرح های ساده استفاده می شود. در این روش، یک صفحه پارچه ای یا پلاستیکی با استفاده از یک استنسیل پوشانده می شود. سپس، رنگ از طریق استنسیل بر روی کاغذ چاپ می شود. چاپ سیلک اسکرین نسبت به سایر روش های چاپ ارزان تر است. می توان از طریق آن هم طرح های ساده و هم طرح های ظریف و پیچیده را چاپ نمود. قابلیت چاپ بر روی انواع متریال مانند کاغذ، پارچه، پلاستیک و… را دارد. هم چنین برای چاپ در تیراژ پایین بروشور ها، کاتالوگ ها و کارت ویزیت مناسب است.
عوامل موثر در هزینه چاپ کتاب
عواملی که در محاسبه ی قیمت چاپ تخصصی کتاب تاثیر دارد، شامل تعداد صفحات، رنگی و یا سیاه سفید بودن کتاب، نوع و تعداد رنگ مورد استفاده در کتاب، نوع و گرماژ کاغذ کتاب، روش چاپ، قطع(اندازه) کتاب، تیراژ و نوع جلد است. تمامی این موارد به نحوی بر هزینه اصلی چاپ کتاب تاثیر خواهد گذاشت. اما شما می توانید با استفاده از راهکارهایی و صرف نظر از برخی موارد چاپ کتاب ارزان را تجربه کنید. به عنوان مثال از کاغذ های ساده، مثل کاغذ تحریر استفاده کنید و یا کتاب را به صورت سیاه سفید چاپ کنید. جلد و صحافی ساده تری انتخاب کنید تا هزینه ها به حداقل برسد.
نکات مهم در چاپ تخصصی کتاب
در چاپ کتاب تخصصی، باید نکات مهمی را رعایت کرد تا کتاب با کیفیت مطلوب و قابل قبولی چاپ شود. به عنوان مثال محتوای کتاب باید باکیفیت و آموزنده باشد. جلد کتاب باید جذاب و چشم‌نواز باشد. نوع چاپ باید با توجه به نیاز و بودجه صاحب اثر انتخاب شود. چاپخانه باید معتبر و دارای تجربه و دانش کافی باشد.
